AI - Autograf okolicznościowy
Data: | 22 IX 1835 |
Tytuł: | [Mazurka] |
Dedykacja: | Mme Linde |
Okolicznościowy autograf, napisany jako podarunek dla pani Luizy Linde, żony Samuela. Zaginiony (do II wojny światowej w zbiorach Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego), znany z reprodukcji w książce Leopolda Binentala Chopin (Warszawa 1930). Tekst Mazurka w wielu szczegółach różni się od przeznaczonej do publikacji wersji zapisanej w A:
- całość liczy taktów zapisanych 30+1 (2a volta w t. 12), wykonywanych 53; w wersji ostatecznej jest to odpowiednio 43+2 i 79. Różnica wynika z oznaczenia w AI t. 25-35 jako powtórzenia t. 1-11, braku powtórzenia t. 13-36 oraz odmiennej, liczącej jedynie 2 takty, redakcji t. 21-24;
- szereg miejsc wykazuje drobne różnice rytmiczne (np. t. 1, 2, 13-20) lub wysokościowe (np. t. 1);
- jest mniej oznaczeń wykonawczych (nie ma np. większości akcentów i w t. 1-4 czy w t. 6 ani 13); niektóre fragmenty Chopin oznaczył inaczej (np. na początku, na końcu, w t. 6 i 10 lub t.11).
Kwestia wzajemnej relacji AI i A, w tym chronologii ich powstania, nie jest całkiem jasna. Tylko nieliczne miejsca, w których wersje obu autografów się różnią, zawierają ślady poprawek: zmiana rytmu pr.r. w t. 1 oraz dodanie seksty l.r. w t. 12 (2. volta) sugerują, że późniejsza jest wersja A, z kolei poprawki l.r. w t. 4 i 8 oraz w t. 12 (1. volta) wskazywałyby na AI jako zapisany później. Chopin oba znane nam rękopisy pisał niemal na pewno na podstawie jeszcze innego, zaginionego autografu roboczego lub szkicu, wprowadzając przy tym na bieżąco pewne udoskonalenia. Pozwala to wytłumaczyć obecność ewentualnych wersji pierwotnych zarówno w AI, jak i A. Także od strony stylistycznej większość różnic nie daje podstaw do wnioskowania w tej kwestii. Najwyraźniejszą wskazówką, świadczącą o późniejszym powstaniu A, wydają się być wersje t. 21-24 i 39-41 – różnice w stosunku do wersji AI są tu znaczące i trudno przypuszczać, by Chopin mógł potem zapomnieć o tak istotnych udoskonaleniach. Kilka innych różnic, np. partia l.r. w t. 1, liczba rytmów punktowanych czy akcenty w t. 3-8, również zdaniem redakcji potwierdza hipotezę o wcześniejszym napisaniu AI.
Niezależnie od powyższych wątpliwości, okolicznościowy charakter AI sprawia, że dla ustalenia tekstu Mazurka może on mieć jedynie pomocnicze znaczenie.
Prezentowane zdjęcie jest reprodukcją ze wspomnianej książki Binentala. Zbiory Muzeum Fryderyka Chopina w Warszawie zawierają inną, znacznie mniej czytelną fotografię (sygnatura F 854), na której rękopis wydaje się być rozcięty, czego nie widać na reprodukcji w książce Binentala. Jako strony końcowe AI podajemy zarówno oryginalną, jak i scaloną wersję tej drugiej fotografii.