Widoczny w Wf (→Wa) łuk nad frazą pr.r. odpowiada niewątpliwie pisowni [A], gdyż łuk o takim samym zakresie wpisany był także w KF. W kopii tej Chopin skreślił jednak jego końcową część, a nad postępem tercji w dolnym głosie dopisał łuk przyłączony do łuku nad nową frazą w t. 9. Ostatecznie skreślił połączenie dopisanego łuku z tym w t. 9 i dodał nową końcówkę dochodzącą do ostatniej ósemki t. 8. Zdaniem redakcji, także ten łuk może jednak nie w pełni odpowiadać zamysłowi kompozytora:
- istotą widocznej w KF poprawki była zmiana kwalifikacji postępu tercji z "wypełnienia półnuty g1" na "wprowadzenie do drugiego okresu", co widać zwłaszcza w pierwszym dopisanym łuku;
- ostatecznie Chopin uznał pierwszy pomysł za mylący, gdyż sugerował włączenie postępu tercji w główną linię melodyczną górnego głosu. To, że nie zdecydował się jednak na doprowadzenie łuku nad tercjami do początku t. 9, mogło być spowodowane trudnością precyzyjnego wyrysowania łuku dochodzącego do f1 i obawą przed zbytnią komplikacją zapisu ze względu na bliskość łuku przetrzymującego g1.
Biorąc pod uwagę powyższą analizę, w tekście głównym proponujemy objęcie postępu tercji osobnym łukiem poprowadzonym pod nutami, co umożliwia doprowadzenie go do końćzącej postęp tercji d1-f1. Rozwiązanie to uważamy za zręczniejsze od notacji autentycznej, gdyż pozostawienie tercji d1-f1 poza zasięgiem łuku z t. 8 może sugerować, że to od niej rozpoczyna się łuk w t. 9, powodując jej podkreślenie, zacierające strukturę polifoniczną tego miejsca.
Można się zastanawiać, dlaczego Chopin nie próbował doprecyzować łukowania, korygując Wf. Otóż łuk przetrzymujący półnutę g1 umieszczony jest w taki sposób, że równie dobrze można w nim widzieć łuk obejmujący postęp tercji dolnego głosu (dochodzący do d1-f1!). Uniemożliwia to w praktyce dodanie odpowiedniego łuku nad tercjami, ale kompozytor mógł też zrezygnować z uciążliwej korekty, uznając, że ta dwuznaczność w gruncie rzeczy wystarczająco sugeruje właściwe wykonanie.
W analogicznym t. 44 Chopin nie zmieniał w KF zapisanych przez kopistę pierwotnych łuków, dopisał jednak łuk nad postępem tercji, zgodny z ostateczną wersją poprawki w omawianym miejscu.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Poprawki i zmiany; Informacje źródłowe i stylistyczne
zagadnienia: Autentyczne korekty KF
notacja: Łuki