AI, WaW TGTU=ligatura min. od końca 54 (łuk) do pocz. 56 |
||
Wfn,WaC puste min. od końca 54 (łuk) do pocz. 56 |
T. 53-64 tworzą wznoszącą progresję modulującą, w której poszczególne czterotaktowe człony, utrzymane odpowiednio w H-dur, Cis-dur i Fis-dur, są kolejno wzbogacane melodycznie przez wprowadzanie w skrajnych głosach coraz większej liczby ósemek. Zasada ta obowiązuje zarówno w AI, jak i w wersji opublikowanej, a także we wzajemnej relacji tych dwu wersji – np. w t. 55 AI ma w głosie basowym 5 nut, a zarówno Wf (→Wn,Wa) w tym takcie, jak i AI w t. 59 mają już 6 nut (inna tego typu różnica – patrz t. 62).
Rodzi się pytanie, czy liczbę uderzanych nut w głosie tenorowym, zwiększoną w Wf1 w stosunku do AI, w którym nuty te są uderzane tylko raz na początku każdego czterotaktu, również można uznać za element wzbogacenia wersji opublikowanej. Zdaniem redakcji, odpowiedź jest przecząca:
- dwa uderzenia fis (w t. 53 i 56) to najprawdopodobniej wynik przeoczenia łuku przetrzymującego pomiędzy t. 55-56, gdyż w następnym czterotakcie nuta gis jest uderzana tylko raz, co sprzeciwia się opisanej wyżej tendencji do stopniowego powiększania liczby uderzanych nut;
- celowość pominięcia łuków w t. 61-64 Chopin zakwestionował, dodając je w korekcie Wf2.
W tekście głównym podajemy zatem konsekwentną notację AI z 3 nutami przetrzymanymi przez 4 takty. W stosunku do opartej na [A] wersji Wf1 dodajemy zatem łuk w t. 55-56 (uzupełnienie to wprowadzono także w WaW), a w t. 61-64 uwzględniamy Chopinowską korektę Wf2 (→Wa).
Przetrzymania omawianych nut głosu tenorowego ujednolicono również w Wn1 (→Wn2), stosując do otrzymanego jako podkład egzemplarza korektowego Wf1 kryterium statystyczne – tam, gdzie pojawiały się różnice pomiędzy poszczególnymi czterotaktami, uogólniano wersję występującą częściej. W szczególności pominięto łuk w t. 59-60, gdyż Wf1 ma łuku w t. 55-56 i 63-64, natomiast dodano łuki w t. 61-63, gdyż odpowiednie łuki znajdują się w Wf1 w t. 53-55 i 57-59.
W Wn3 dodano łuk w t. 63-64, przypuszczalnie na podstawie tekstu Wf2.
W t. 53-64 różni się między źródłami liczba łuków przetrzymujących, a więc i długość nut w górnym głosie l.r. W AI trzykrotnie występuje dźwięk trwający 4 takty – fis w t. 53-56, gis w 57-60 i cis1 w t. 61-64. W Wf1 przeoczono trzeci łuk przedłużający dźwięk fis (t. 55-56) oraz wszystkie trzy łuki z t. 61-64. Można przypuszczać, że w Wn1 (→Wn2), opartym właśnie na Wf1, postanowiono ujednolicić łukowanie tego fragmentu, zapisując we wszystkich trzech frazach po 2 łuki przetrzymujące, a więc łącząc trzy pierwsze półnuty z kropką z każdej frazy, czwartą pozostawiając oddzielnie. W Wn3 dodano trzeci łuk tylko w trzeciej frazie, czyli w t. 63-64, wydłużając dźwięk cis1 do czterech taktów.
W Wf2 (→WaC) uzupełniono łuki przetrzymujące w t. 61-64, łączące wszystkie cztery półnuty cis1; nie dodano jednak łuku w t. 55-56 – przedłużającego dźwięk fis. W WaW, opartym na Wf2, również postanowiono dokonać ujednolicającej adiustacji - zdaniem redakcji sensowniejszej, a przede wszystkim pasującej do AI - i dodano łuk w t. 55-56.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne; Informacje źródłowe i stylistyczne
zagadnienia: Adiustacje Wa, Błędy Wf
notacja: Rytm