op. 44, Polonez fis-moll

 t. 125

	Bez znaku w Wn
	w Wf, odczyt dosłowny
	w Wf, możliwa interpretacja EZnieU1
	Akcent długi w Wf, interpretacja proponowana przez redakcję EZTU
	Akcent w Wa EZnieU2

Znak  w Wf budzi wątpliwości przy próbie jego interpretacji. Odczytany dosłownie wskazuje na nieznaczną – mniej niż jedną miarę taktu – kontynuację ośmiotaktowego diminuenda. Zdaniem redakcji, realny efekt tego przedłużenia byłby na tyle nieuchwytny, że trudno sobie wyobrazić, by Chopin chciał go oznaczyć. Na niezgodne z zamysłem Chopina położenie znaku mogła wpłynąć bliskość wskazówki :

• Omawiany znak mógł w rękopiśmiennym pod­kładzie dotyczyć dopiero grupy trzydzie­sto­dwójek. Jeśli przy tym w rękopisie zajmowało więcej miejsca niż w druku, szty­charz mógł uznać, że oznaczenia te są ze sobą powiązane i umieścił zaraz po (por. np. notację zakończenia Preludium h op. 28 nr 6 – ewentualne  rozpoczęte w autografie na kresce taktowej ostatniego taktu mogłoby w druku zaczynać się w przedostatnim takcie). Tak umiejscowione  nie oznacza ogólnego diminuenda, lecz wraz z brakiem kropki staccato na ósemce a¹ sygnalizuje zmianę charakteru tej (i następnej) pięcionutowej figury – złagodzenie podkreślającej "wojskowy" rytm, dotychczasowej, ostrej artykulacji ósemek a¹. Możliwość tę uwzględniamy jako propozycję alternatywną.
• Jeśli natomiast  było wpisane wcześniej, na kresce taktowej lub przed nią (jak np. w Preludium B op. 28 nr 21, t. 25) znak mógł być akcentem długim dotyczącym 1. ósemki taktu, a przesunięcie go w prawo wynikło z konieczności ominięcia kreski taktowej przez . Notabene nawet bez zbitki z innym elementem notacji Chopinowskie akcenty długie bywały w podobny sposób zniekształcone w druku, por. np. Etiudę a op. 10 nr 2, t. 12. Możliwość tę, naszym zdaniem najbardziej prawdopodobną, proponujemy w tekście głównym.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Akcenty długie, Niedokładności Wf

notacja: Artykulacja, akcenty, widełki