|
ritenuto w t. 7-8 w A (odczyt dosłowny→KF, !!! miniat: 2. połowa t. 7 + cały 8 + początek 9, tylko górna 5-linia, wycinek. EZnieU |
|
|
ritenuto w t. 11-12 w Wn na miniaturze to co przedtem, tylko za 2. razem (t. 11-13) EZTU |
|
|
ritenuto w obu miejscach w Wa2 na mini tyle, żeby oba były = kawałek dolnej pięciolinii 7-8 i górnej 11 |
|
|
||
|
ritenuto w t. 7 w KGS EZnieU1 |
Określenie wpisane jest w A na przejściu t. 7-8. Ponieważ t. 11-12 oznaczone są jako ich powtórzenie, być może należy je uwzględniać także tam. Z drugiej strony, skrótowy zapis t. 9-12 ma wpisane odrębne wskazówki wykonawcze, wśród których nie ma powtórzonego ritenuto, co może sugerować, że nie należy go powtarzać. Biorąc zaś pod uwagę, że wypełniony akordem z fermatą, końcowy takt Preludium występował pierwotnie bezpośrednio po t. 8, można założyć, że ritenuto miało prowadzić do fermaty i po rozszerzeniu Preludium o t. 9-12 powinno znaleźć się w t. 11-12.
Przyjrzyjmy się bliżej każdej z tych możliwości:
- ritenuto tylko w t. 7-8, gdzie jest wpisane w rękopisach. Odczytana dosłownie, wersja ta jest nieprzekonująca muzycznie – zwolnienie zakończenia frazy za pierwszym razem, a następnie powtórzenie jej gładko przed końcową fermatą kłóci się wyraźnie z naturalnym poczuciem czasu muzycznego. Można zresztą przypuszczać, że widząc ten zapis, zdecydowana większość pianistów uwzględniłaby ritenuto także w t. 11-12, traktując wskazówkę z t. 7-8 jako przewidzianą do zastosowania w obu frazach.
- ritenuto w obu miejscach, co podaje Wa2, choć nie jako interpretację rękopisu, lecz kompilację wersji Wf i Wn. Przy założeniu racjonalnego zróżnicowania obu zwolnień w zależności od ich funkcji – podkreślenie końca czterotaktowej frazy za pierwszym razem, a całego utworu za drugim – wersja ta może właściwie opisywać domniemaną intencję Chopina.
- ritenuto tylko w t. 11-12. Interpretacja taka nie wynika wprost z notacji A (→KF), jest jednak najnaturalniejsza muzycznie – powracający wraz z crescendo heroiczno-tragiczny ton początku Preludium osiąga dopiero z ritenuto ostateczną głębię powagi. Przy tym, brak wskazówki w t. 7-8 nie ogranicza wykonawców, którzy w zakończeniu frazy zawsze są uprawnieni do stosownego, agogicznego podkreślenia struktury muzyki.
Podsumowując, w tekście głównym proponujemy trzecią z powyższych możliwości, uważając drugą z nich za równorzędny wariant.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wa, Adiustacje Wn, Niedokładności KGS
notacja: Określenia słowne