Przed 4. i 8. szesnastką brak w Wf (→Wa,Wn) znaków chromatycznych. W myśl współczesnych reguł obowiązywania znaków chromatycznych, pisownia ta jest niejednoznaczna – jeśli mają one brzmieć cis2 i cis3, należy opatrzyć je krzyżykami, a jeśli c2 i c3 – kasownikami. W istocie, w niektórych popularnych późniejszych wydaniach zbiorowych dodano kasowniki przed tymi nutami, ustalając ich brzmienie na c2 i c3. Jest to jednak sprzeczne ze współczesnym Chopinowi rozumieniem autentycznego zapisu:
- tam gdzie występuje przenośnik oktawowy, w źródłach do Poloneza z reguły stosowana jest zasada obowiązywania przygodnych znaków chromatycznych na wysokości wynikającej z zapisu, jak w analogicznym t. 144, w którym nie ma przed a1, a także np. w t. 150 (brak bemoli przed ces3 i des3), 155-156 (brak kasowników przed trzydziestodwójkami a1 i a2) czy 223 i analog. (brak przed h2). Oznacza to, że w omawianym miejscu 4. szesnastka brzmi cis2. Ponieważ zaś ścisłe powtórzenie figury oktawę wyżej nie ulega tu najmniejszej wątpliwości, 8. szesnastka musi brzmieć cis3, a pozostawienie jej bez znaku jest tylko drobną niedokładnością notacji, bardzo w utworach Chopina częstą;
- rozumowanie to znajduje potwierdzenie w postawionym przed c4, ostatnią nutą taktu. Dowodzi on, że aż do tego miejsca Chopin uważał za obowiązujące podwyższenie c na cis;
- zbliżoną do omawianej sytuację znajdujemy w Koncercie f op. 21, cz. I, t. 143-144 – w pasażu o podobnej budowie wątpliwość wynikającą z braku rozwiewa dopiero ostrzegawczy w następnym takcie.
Uwzględniając powyższą argumentację, omawiane nuty opatrujemy krzyżykami zgodnie ze współczesnymi zasadami ortografii chromatycznej.
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne
zagadnienia: Znaki chromatyczne w różnych oktawach, Znaki ostrzegawcze
notacja: Wysokość
Powrót do adnotacji