|
2 łuki w A !!! miniat: ta co w t. 169-170. TGTU |
|
|
||
|
1 łuk w Wn2 nad 4 nutami = połączenie tych z TGTU w jeden |
Ośmiotakt obejmujący t. 169-176 (rozpoczynający się przedtaktem w t. 168) nastręcza szeregu problemów, jeśli chodzi o łukowanie – łuki pr.r. na przejściu t. 169-170 i analog., zasięg łuku na przejściu t. 170-171 oraz obecność i zakres łuków w partii l.r. Zacznijmy od najłatwiejszej kwestii – wszystko wskazuje na to, że mimo równoległego ruchu obu rąk Chopin chciał w A oznaczyć artykulację i frazowanie zarówno w pr.r., gdzie zrobił to w sposób kompletny i praktycznie bezbłędny, jak i w l.r., w której łuki wpisane są w t. 168-169 i 172-173:
- miejsca, w których w A nie ma łuków l.r., mimo że spodziewalibyśmy się ich na podstawie porównania z partią pr.r., tworzą dwa zwarte obszary – t. 170-171 i 174-176 – co sugeruje dwa momenty rozproszenia uwagi kompozytora. Jest to niewątpliwe w przypadku drugiego z nich – t. 174-176 rozpoczynają nową stronę A i w l.r. nie ma tam żadnych oznaczeń, ani łuków, ani kropek, ani nawet trójek nad triolami.
- wszystkie znaki wpisane w A w l.r. – 5 łuków i 4 kropki w t. 168-173 – odpowiadają dokładnie oznaczeniom pr.r. Dowodzi to, że niemal na pewno intencją Chopina były jednakowe oznaczenia obu rąk w całej omawianej frazie.
- łuki l.r. w t. 169-170, 171, 171-172, 173-174 i 175-176 zostały w korekcie Wn1 dodane prawdopodobnie przez Chopina, na co wskazuje ich muzyczna sensowność – są one trafniejsze zarówno od niekompletnych łuków A, jak i od występujących w Wn1 niedokładnych łuków pr.r. Stanowi to dodatkowe potwierdzenie intencji Chopina, by łuki l.r. były równie kompletne, jak łuki pr.r.
W dwóch ostatnich z powyższych stwierdzeń poruszono wstępnie kwestię zasięgu łuków, którą omówimy teraz dokładniej, zaczynając od trzech motywów na przejściu t. 169-170 i analog.:
- w partii pr.r. każdy z tych motywów opatrzony jest w A dwoma łukami. Także wśród łuków wpisanych w partii l.r. występują tylko albo krótkie łuki od d1 do f1, albo łuk triolowy. Innymi słowy, Chopin w obu rękach nie napisał w tych miejscach ani jednego dłuższego łuku. Dlatego w tekście głównym we wszystkich miejscach podajemy takie właśnie, zachodzące łuki.
- za dopuszczalną interpretację uważamy również łuki Wn2, w praktyce niewiele odbiegające od łuków A, a w przypadku łuków pr.r. w t. 169-170 i 173-174 mogące nawet uchodzić za ich uzasadnioną interpretację. W l.r. podobne łuki, dodane prawdopodobnie przez Chopina, ma także Wn1 (→Wf). Wprawdzie w t. 169-170 i 171-172 są one o jedną nutę dłuższe, ale może to być wynik niedokładnego odtworzenia Chopinowskich wpisów w egzemplarzu korektowym.
Niejasny, jeśli chodzi o moment rozpoczęcia, łuk A na przejściu t. 170-171 (w pr.r.) interpretujemy jako rozpoczynający się od półnuty c3 na podstawie porównania z analogicznymi t. 173 i 175 (wprowadzająca temat, nieoznaczona staccato 3. ćwierćnuta t. 168 ma wyraźnie inny charakter). Interpretacja ta stanowi zarazem ważny argument za autentycznością łuków dodanych w Wn1 w l.r. – łuk w t. 171 rozpoczyna się od półnuty, mimo że pr.r. ma dłuższy łuk.
Pojawiający się w Wn1 (→Wf→Wa) łuk l.r. w t. 172 jest z pewnością błędny i miał zdaniem redakcji dotyczyć dwóch pierwszych nut w t. 173.
W Wa na przejściu t. 169-170 i analog. ujednolicono łuki obu rąk na podstawie łuków Wf w t. 172 i 174 – we wszystkich 6 miejscach łukiem objęto jedynie triolę ósemkową, co w świetle powyższych uwag z pewnością nie odpowiada intencji Chopina.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Niedokładności Wn, Adiustacje Wn
notacja: Łuki