t. 49
Brzmienie figury ósemkowej w tym takcie rodzi szereg wątpliwości. Wszystkie trzy wersje źródłowe są stylistycznie bez zarzutu, rozważenia wymagają jednak następujące dwie kwestie:
- Chronologia wersji.
Najwcześniejsza jest wersja z powtórzonym g1, którą znajdujemy już w As, wpisaną atramentem, a więc w pierwszej fazie szkicowania Walca. Następnie pojawia się, w formie ołówkowej poprawki w As, wersja z fis1-g1. Przygotowując utwór do publikacji, Chopin jednak nie uwzględnił tej zmiany i w A napisał g1-g1. Świadczy to najprawdopodobniej o wahaniu kompozytora, gdyż przeoczenie poprawki jest zdaniem redakcji mniej prawdopodobne. Wątpliwości Chopina, co do kształtu tego motywu potwierdza późniejsza korekta Wf, w której ponownie wersję z powtarzanym g1 zmienił na postęp chromatyczny fis1-g1. Wersję A, która za pośrednictwem odbitki korektorskiej Wf przeszła do Wn, zmieniono także tam, tym razem zastępując repetycję postępem diatonicznym g1-as1. Ta ostatnia wersja jest prawdopodobnie najpóźniejsza i przedstawia, jak się wydaje, ostatnią próbę wyjścia z impasu poprzez spojrzenie na kłopotliwe miejsce z nieco szerszej perspektywy. - Autentyczność wersji Wn.
Obie postaci Wn,1 noszą wyraźne ślady adiustacji wydawcy, nie musi to jednak wykluczać pobieżnej korekty przynajmniej jednej wersji wydania przez Chopina – patrz charakterystyka Wn1op. Możliwość, że jakikolwiek adiustator odważyłby się zmieniać niebudzący żadnych zastrzeżeń muzycznych tekst uznanego autora wydaje się zgoła fantastyczna – zadaniem adiustacji było przecież odnajdywanie wyraźnych błędów, najczęściej dotyczących przeoczonych znaków chromatycznych, kluczy, niedokończonych łuków itp., a nie wątpliwe "ulepszanie" dzieła. Przykłady nadgorliwości adiustatorów są wprawdzie znane, ale dotyczą zawsze sytuacji ewidentnie problematycznych (np. zmiana es1 na d1 w Balladzie g op. 23, t. 7 lub g1 na gis1 w Etiudzie a op. 10 nr 2, t. 7). Dodatkowo, w omawianym przypadku to, że adiustator uznał za wymagające poprawki miejsce, które sam Chopin w istocie uważał za problematyczne, byłoby nieprawdopodobnym zbiegiem okoliczności.
Biorąc powyższe pod uwagę, w tekście głównym podajemy najpóźniejszą, prawdopodobnie autentyczną wersję Wn (g1-as1), dodając – wzorem Wn2op (→Wn3op) i Wn2As – ostrzegawczy przed g1.
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany
zagadnienia: Autentyczne korekty Wf, Autentyczne korekty Wn
notacja: Wysokość
Powrót do adnotacji