t. 2-5

 

 

 

Oznaczenia wykonawcze – łuki i widełki dynamiczne, względnie akcenty – motywów szesnastkowych w t. 2, 3, 5 i ich powtórzeniach (w sumie 9 miejsc) wypada omówić łącznie, gdyż Chopin tak właśnie je potraktował, korygując Wf (→Wn,Wa). Pierwotny zestaw oznaczeń obejmował akcent, przeważnie długi, nad 3. szesnastką motywu i jeden lub dwa łuki obejmujące parę szesnastek (w t. 10 w AI niejasny łuk może obejmować 4 szesnastki). Poszczególne takty różniły się od siebie obecnością lub brakiem niektórych wymienionych elementów, np. w A w t. 2 łuk obejmuje 2. parę szesnastek, w t. 5 pierwszą, a w t. 3 wcale nie ma łuków. Pełny zestaw – dwa łuki i akcent – pojawia się tylko w t. 13 i 63 w A.

Korygując Wf1, Chopin uznał te oznaczenia za niezadowalające i skorygował je we wszystkich 6 miejscach pierwszej części Etiudy (t. 2-13), wprowadzając jednakową kombinację dwóch znaków   (6 razy) oraz obejmując jednym łukiem całą 1. połowę taktu wszędzie tam, gdzie występowały szesnastki nieobjęte żadnym łukiem (5 miejsc w t. 2-12). 

Poniżej zestawiono wszystkie wersje oznaczeń w źródłach kontrolowanych przez Chopina (Wf2 różni się od Wf1 tylko w t. 66):

takt AI A Wf1 Wf2
2 !  !
3 !  !
5 !  !
10 !  !
11 !  !
13 !  !
63 !  !
64 !  !
66 !  !

Wykrzyknikiem wskazano wersje przyjęte w tekście głównym.

Wobec tak stosunkowo konsekwentnej – jak na Chopina – korekty można się zastanawiać, czy intencją kompozytora nie było pełne ujednolicenie oznaczeń we wszystkich dziewięciu taktach. Można bowiem pozostawienie dwóch łuków w t. 13 i całkowity brak poprawek w omawianych taktach powrotu tematu głównego (t. 63-66) położyć na karb niedokładnej korekty (przeoczenie przy korektach jednego lub kilku analogicznych miejsc niejednokrotnie się Chopinowi zdarzyło). Zdaniem redakcji jest to możliwe, a w odniesieniu do pierwszej części Etiudy​ całkiem prawdopodobne, toteż w t. 13 proponujemy wersję z jednym łukiem jako dopuszczalny wariant. Jednak przy powrocie tematu głównego sytuacja nie jest tak klarowna, gdyż Chopinowska (najprawdopodobniej) korekta Wf2 ograniczyła się do dodania pary widełek   w t. 66, nie wprowadzając zmian w dwunutowych łukach A. W rezultacie, po uzupełnieniu – na podstawie A – niewątpliwie w Wf (→Wn,Wa2) przeoczonych oznaczeń w t. 63, omawiane motywy są w całej tej części konsekwentnie opatrzone parami łuków i mogły być właśnie w tej formie ostatecznie zaakceptowane przez Chopina. Nie ingerujemy także w znaki dynamiczne (widełki i akcenty), gdyż powrót głównego tematu Etiudy został przez Chopina inaczej, często oszczędniej, oznaczony także w innych miejscach – por. np. obecność lub brak akcentów nad ćwierćnutami w t. 10, 12, 13, 18, 19 i odpowiednio 63, 65, 66, 71 i 72.

Zmiany wprowadzane w t. 63 i 66 w późniejszych Wa i Wn są efektem działań adiustatorów ujednolicających podobne miejsca.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Akcenty długie, Autentyczne korekty Wf

notacja: Artykulacja, akcenty, widełki

Powrót do adnotacji