t. 24

Łuki i klinik w A, interpretacja

 

 

 

Artykulacja szesnastek w t. 24-26 budzi szereg wątpliwości, gdyż źródła o niekwestionowanej autentyczności (A i Wf) zawierają niedokładności uniemożliwiające jednoznaczne odczytanie zapisu, a ponadto widoczne są ślady zmian wprowadzanych przez Chopina, których zakres także jest dyskusyjny.

Pierwotnie w A zarówno 1. nuta w t. 24, jak i w t. 25 była przyłączona łukiem do poprzednich szesnastek i opatrzona klinikiem staccato. Także łuk na końcu t. 25 sugeruje kontynuację w t. 26 (zapisanym na nowym systemie), a więc zgadza się z poprzednim schematem. Jednak w t. 26 Chopin nie tylko nie dokończył tego łuku, ale rozpoczął nowy od 1. nuty, która nie ma też znaku staccato. Analogiczne łukowanie wprowadził następnie na początku t. 25, przedłużając łuk tak, by rozpoczynał się nad 1. nutą taktu i kasował wpisany tam klinik. W rezultacie artykulacja pierwszych nut jest w A niejednolita – staccato w t. 24 i legato w t. 25-26.

W Wf początek t. 24 upodobnił się do następnych taktów – pominięto klinik, a łuk biegnie od 1. nuty, co w świetle opisanej wyżej zmiany dokonanej w A nie może być uznane za niedokładność. Nie jest to natomiast oczywiste w przypadku różnic zakresu łuków w dalszej części omawianego odcinka. Drugi łuk w t. 24 został pominięty, co z pewnością jest pomyłką, zaś wszystkie pozostałe kończą się na ostatniej nucie 2. lub 4. trioli.

W Wn i Wa początek 1. łuku w t. 24 umieszczono nad 2. szesnastką, co oznacza powrót do wersji A, nie jest jednak jasne, jak doszło do niezgodności z Wf, na którego egzemplarzach wydania te są oparte. Ponadto w Wn3 (→Wn4Wn5) przedłużono 1. łuk w t. 25, doprowadzając go – znów w zgodzie z A – do ges3. W przypadku tej ostatniej zmiany zbieżność jest z pewnością przypadkowa: adiustatora przypuszczalnie raziła najwyższa nuta bez żadnego znaku (klinik przeoczono jeszcze w Wn2).

Tekst główny opieramy na następujących przesłankach;

  • Chopin stopniowo rezygnował ze staccato na początku tych taktów, przyłączając łukiem pierwsze szesnastki do następnych;
  • brak dowodów na analogiczne zmiany w stosunku do najwyższych nut w połowie każdego z tych taktów;
  • nie jest pewne, czy kompozytor chciał skrócić łuki dochodzące do pierwszej nuty w tych taktach; w Wf w dwóch z trzech miejsc nie ma zachodzących na siebie łuków, jednak tam, gdzie korekta Chopina jest niewątpliwa (A na początku t. 25) lub prawdopodobna (Wf takt wcześniej), zazębiające się łuki nie zostały skrócone.

Biorąc pod uwagę wątpliwość zawartą w ostatnim z powyższych stwierdzeń, proponujemy alternatywne rozwiązanie ze skróconymi łukami na końcu t. 23-25.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Niedokładności Wf, Niedokładności Wa, Autentyczne korekty Wf

notacja: Łuki

Powrót do adnotacji