Tekst główny
Tekst główny
A - Autograf
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewiczowej
WfS - Egzemplarz Stirling
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wn3 - Trzecie wydanie niemieckie
Wn4 - Czwarte wydanie niemieckie
Wa - Wydanie angielskie
Wa3 - Poprawiony nakład [Wa2]
Wa4 - Zmieniony nakład Wa3
porównaj
  t. 80

Bez znaków w A i Wn1

!!!   miniat: 5 pierwszych szesnastek i 4 ostatnie, tylko górna 5-linia.      Tu pusta klisza 

 e3 w Wf (→Wa)

!!!      jeden kaso e3

Dwa bemole w Wn2 (→Wn3Wn4)

!!!     przed 2. i 14. nutą 

 i  proponowane przez redakcję

!!!    TGTU

Ustalenie pewnego źródłowo brzmienia 2. i 14. szesnastki nastręcza trudności. Przed 2. szesnastką A i Wn1 nie mają żadnego znaku chromatycznego, co oznacza, że  widoczny w tym miejscu w Wf (→Wa) został dodany w ostatniej korekcie Wf. Przed 14. szesnastką znaku chromatycznego nie ma w żadnym z tych źródeł. Wydawałoby się więc, że należy przyjąć e3 dla 2. nuty i e2 dla 14. Szereg istotnych argumentów wskazuje jednak na prawidłowość wersji z es3 i e2, gdyż wymienione wyżej źródła prawdopodobnie zawierają błędy:

  • es3 jako 2. szesnastka w naturalny sposób kontynuuje brzmienie dźwięków es należących do harmonii poprzedniego taktu, zwłaszcza es3, jego przedostatniej szesnastki; z kolei e2 jako 14. szesnastka przygotowuje panujący w następnym takcie akord dominanty do F-dur z e1 na 2. ćwierćnucie taktu;
  • mimo drobnej różnicy w rysunku figuracji, t. 80 jest powtórzeniem t. 76, w którym obecność es2 i e1 nie budzi w autentycznych źródłach żadnych wątpliwości;
  • jest bardzo prawdopodobne, że przed 2. nutą t. 80 Chopin zapomniał postawić ; tego rodzaju opuszczenia znaków chromatycznych to najczęstsze z jego błędów; w szczególności, w t. 79 brak w A bemoli przed pierwszym es1 w l.r. i es3, 15. szesnastką pr.r.;
  • sztycharz Wf mógł omyłkowo postawić przed 2. nutą t. 80  zamiast ; tego typu mechaniczne pomyłki nierzadko się zdarzały, np. w Wf Etiudy f op. 25 nr 2, t. 44 i w Wf2 Etiudy f Dbop. 36 nr 1, t. 18. Błędy takie (następnie poprawione) popełnione zostały również na 5. szesnastce t. 79 omawianej etiudy, a także np. w t. 7, 18, 21 Etiudy Es nr 11; we wszystkich miejscach spod bemoli widoczne są w Wf ślady usuwania kasowników (zwłaszcza w późniejszych egzemplarzach, np. WfJ).

Biorąc pod uwagę, że argumenty stylistyczne zdecydowanie przemawiają za wersją z es3 i e2, a argumenty źródłowe jej nie wykluczają, podajemy ją w tekście głównym.

W Wn2 (→Wn3Wn4) przed obiema omawianymi nutami dodano bemole, co jest bez wątpienia dowolną adiustacją (analogiczną do adiustacji wprowadzonej w t. 76). 

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Błędy Wf, Autentyczne korekty Wf

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.