Walc f-moll WN 55
Wśród dzieł Chopina oddzielną kategorię stanowią utwory, których kompozytor nie zamierzał publikować. Działo się tak z różnych powodów. Często były to kompozycje młodzieńcze – w oczach genialnego kompozytora nie dość doskonałe, by udostępniać je szerokiej rzeszy pianistów. Drugą grupę tworzyły autografy-podarunki, ofiarowywane uczniom, przyjaciołom i wpisywane do ich albumów. Do tych ostatnich należy Walc f-moll, zachowany w stosunkowo dużej liczbie pięciu autografów. Na czterech znalazły się imienne dedykacje dla uczennic Chopina: Anne-Caroline de Belleville-Oury, Elise Gavard, hrabiny Eszterhazy oraz Marie de Krüdner. Tylko na dwóch zapisane są daty powstania, trudno więc ustalić ich ostateczną chronologię. W rękopisie dedykowanym Marie Krüdner jest to 8 XII 1842, natomiast w egzemplarzu dla pani Oury widnieje 10 XII 1842. Do autografu podarowanego Madame Oury Chopin dołączył krótki list, w którym pisał: „Co do walczyka, który miałem przyjemność dla Pani napisać proszę go zachować – błagam – dla siebie. Nie chciałbym, aby ujrzał światło dzienne”. Na szczęście, zarówno ten, jak i cztery inne walce nie pozostały zapomniane. Julian Fontana opatrzył je kolejnymi numerami opusowymi (69 [nr 1 – As-dur, nr 2 – h-moll] oraz 70 [nr 1 – Ges-dur, nr 2 – f-moll, nr 3 – Des-dur]) a następnie wydał.
Walc f-moll należy do dzieł nieskomplikowanych technicznie, o prostej, dwuczęściowej budowie. Ma wyraźnie zarysowane tematy i plan tonalny. Sentymentalnym charakterem zbliżony jest do Walca h-moll. W żadnym z autografów nie znajdujemy precyzyjnych oznaczeń wykonawczych: w dwóch pojawia się jedynie wskazanie tempa: Allegretto, w jednym wskazanie artykulacyjne legato i skąpe oznaczenia dynamiczne. Jeden z uczniów Chopina, Wilhelm von Lenz, pisał, iż kompozytor wysoko cenił walce z op. 70, szczególnie Walca f-moll. „Słyszałem go często w jego wykonaniu i to niezrównanym! Ten nostalgiczny utwór mógłby nosić tytuł Malinconia!” – przekazuje Lenz. Właśnie ten melancholijny charakter z pewnością stanowił główną motywację dla pierwszego polskiego wydawcy Walca, Juliusza Wildta, który umieścił go, wraz z Walcem op. 69 nr 2 w zbiorze zatytułowanym Deux Valses Melancholiques.
M.M.
Literatura:
Eigeldinger, Jean-Jacques, Chopin w oczach swoich uczniów, Kraków 2000.
Chechlińska, Zofia, Autografy Walców op. 69 nr 1 i op. 70 nr 2, [w:] red. Piotr Poźniak, Affetti musicologici. Księga pamiątkowa z afektem ofiarowana profesorowi Zygmuntowi Marianowi Szweykowskiemu w 70. rocznicę urodzin, Kraków 1999, s. 337-349.
Kobylańska, Krystyna, Rękopisy utworów Chopina. Katalog, t. I i II, Kraków 1977.
Chomiński, Józef Michał, Turło, Dalia Teresa, Katalog dzieł Fryderyka Chopina, Kraków 1990.
