h-b w A, wersja zmieniona ! miniat: wycinek. EZnieU |
||
b-h w A (wersja pierwotna, interpretacja kontekstowa) i Wn (→Wf,Wa,Ww) ! miniat: wycinek Wn. EZTU |
W A widoczne są ślady poprawki, dotyczącej znaku chromatycznego przed 6. ósemką. Początkowo 2. figura taktu wyglądała tak jak 1. figura w t. 254 (pomijając różnicę oktawy): , co miało oznaczać b-h-d1-g1. Ponieważ jednak w 1. figurze omawianego taktu występuje h, w rzeczywistości zapis ten oznacza h-h-d1-g1. Zauważywszy nielogiczną pisownię z powtórzonym przed h, poprawiający zmienił ten znak na (i prawdopodobnie dopisał przed d1). Powstała wersja, pianistycznie i harmonicznie wątpliwa, została następnie w Wn zmieniona na pierwotny tekst, ale już z dodanym przywracającym b na 5. ósemce.
Powstaje pytanie, dlaczego zamiast dopisać przed 5. ósemką, zmieniono następną nutę, zaburzając regularność figuracji z problematycznym rezultatem dźwiękowym, sugerującym chwilowe wystąpienie akordu g-moll jako podstawy figuracji. Zdaniem redakcji, istnieją dwie możliwości:
- Poprawkę zrobił Chopin w trakcie pospiesznego przeglądania rękopisu, np. w celu znalezienia niedokładności w zapisie znaków chromatycznych. Na pośpiech może wskazywać sam sposób zmiany znaku – zamiast powszechnie używanego w tym rękopisie wyskrobania błędnego elementu, zastosowano skreślenie fragmentu zmienianego znaku, co oczywiście zajęło mniej czasu. Pospieszne przeglądanie wiąże się z wyrywkowością, a w oderwaniu od kontekstu często popełnia się błędy, co można uznać za wytłumaczenie wprowadzenia wersji, którą trudno uznać za zamierzoną.
- Poprawka jest dziełem obcej ręki, kogoś, kto czuł się uprawniony do tego rodzaju ingerencji, np. właściciela A. Biorąc pod uwagę, że ślady w Wn dowodzą, że zmieniona wersja była tam początkowo wydrukowana, można podejrzewać wydawcę lub kogoś działającego z jego polecenia, kto miał dokonać wstępnej oceny dzieła pod kątem jego wartości artystycznej i handlowej. Innym śladem działań takiej osoby może być znaczek w t. 180.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach
zagadnienia: Poprawki A, Błędy wynikające z poprawek, Obce dodatki w rękopisach, Skreślenia A
notacja: Wysokość