mUltimate Chopin

(op. 4), Sonata c-moll, cz. I

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis
Ww1
Tekst główny
A - Autograf
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wa - Wydanie angielskie
Wa1 - Pierwsze wydanie angielskie
Wa2 - Poprawiony nakład Wa1
Ww - Wydanie włoskie
Ww1 - Pierwsze wydanie włoskie
porównaj
  t. 170

c1 i c2 w A (→Wn→Wa1), interpretacja kontekstowa

! miniat: red = Corel, obie pięciolinie. TGTU bez kaso c1

c1 i c2 w Wf

! miniat: wycinek.                 tr = EZnieU1 + EZnieU2;                 red = EZTU (jak w war_11) + EZnieU2

ces1 i ces2 w Ww i Wa2

! miniat: wycinek.           tr = EZnieU1 + EZnieU tylko bemol ces1;                     red = EZTU jak war_11 + EZnieU oba bemole

c1 (z ) i c2 propono­wane przez redakcję

EZTU jak war_11_red + EZTU kaso c1

Brzmienie 4. ósemki l.r. i 6. ósemki pr.r. może budzić wątpliwości. W A i większości wydań nie ma przed nimi znaków chromatycznych, co daje c1 na 4. ósemce i ces2 na 6. ósemce. W przypadku 6. ósemki takie odczytanie wynika ze stosowanej w czasach Chopina konwencji notacyjnej, w myśl której, jeśli nuta przetrzymana łukiem do następnego taktu wymagała znaku chromatycznego, to znak ten umieszczano także na początku tego drugiego taktu. Tak więc ces3 na początku omawianego taktu poprzedzone jest w źródłach , który oddziałuje także na zapisaną na tej samej wysokości 6. ósemkę, gdyż Chopin uważał znaki chromatyczne za obowiązujące bez względu na użycie przenośnika oktawowego. Mimo to Chopin niemal na pewno miał tu na myśli c2, a o  na początku taktu po prostu zapomniał (tego typu przeoczenie odwołania alteracji należy do najczęstszych błędów Chopina). Przemawiają za tym:

  • Budowa figuracji, w której 4. i 6. ósemka są dźwiękami zamiennymi akordu Ges7, tworzącego podstawę harmoniczną tego taktu. W przypadku nut zamiennych opisujących dźwięki akordowe od dołu (jak tutaj), Chopin z zasady stosował nuty odległe o półton – por. np. Balladę g op. 23, t. 208-209, Poloneza Es op. 22, t. 69-74 czy Koncert f op. 21, cz. III, t. 117-119.
  • Kontekst harmoniczny – akord zapisany jako Ges7 rozwiązuje się na F-dur, utrwalane przez następne 8 taktów jako dominanta do docelowej tonacji b-moll. Chopin sygnalizuje to poprzez dźwięki obce należące do tej tonacji, es i c, a nie ces. Tego typu antycypację spotykamy np. w Allegro de Concert op. 46, na końcu t. 87 (h3, a nie b3 na tle akordu F7) czy Rondzie F op. 5, t. 441-442 (g nie ges na tle akordu Des7).

Oryginalną notację A (→Wn→Wa1) odtwarzamy tylko w transkrypcji graficznej (wersja ("transkrypcja"). W transkrypcji merytorycznej prezentujemy zapis bez powtórzenia bemoli ces3 i des3 na początku taktu, co zapewnia zgodne z powyższą analizą brzmienie 6. ósemki (c2). W tekście głównym podajemy c1 i c2 z dodanym ostrzegawczym  przed c1.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach; Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Adiustacje Wa, Adiustacje Ww

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.