Szesnastka d2 i przetrzymane b1 w KF i Wn2 !!! miniat: ta ósemka i 1. ósemka t. 31, tylko górna 5-linia. Tu szesnastka d2 bez pauzy i bez kropki staccato |
||
Ósemka d2 i powtórzone b1 w Wf !!! TGTU = bez łuku przetrzymującego b1; kropka staccato nad d2 |
||
Ósemka d2 i przetrzymane b1 w Wn1 !!! Tu ósemka d2 bez kropki staccato |
||
Szesnastka d2, pauza i przetrzymane b1 w Wa i Wn3 !!! Tu szesnastka d2 z pauzą i bez kropki staccato |
||
Alternatywna wariantowa propozycja redakcji !!! ósemka d2, kropka staccato nad nią i łuk b1 w nawiasie |
Poszczególne źródła różnią się notacją rytmiczną ostatniej tercji. Dotyczy to trzech elementów:
- Autentyczność zapisanej w KF i Wa wartości szesnastki dla nuty d2 jest niepodważalna. Samo zapisanie tej tercji z rozbiciem na głosy sugeruje odrębny charakter każdego ze składników, np. poprzez różnicę wartości rytmicznej. Z drugiej strony, ósemka w Wf może być wynikiem Chopinowskiej poprawki, wprowadzonej jeszcze w podkładzie lub w trakcie korekty druku. Znaczącym argumentem na rzecz takiego scenariusza jest kropka staccato dodana nad tą ósemką – gdyby sztycharz zmienił szesnastkę na ósemkę, by skorygować domniemany błąd rytmiczny, nie miałby powodu dodawać tej kropki (tak właśnie postąpił adiustator Wn1).
- Pauza dopełniająca wartości rytmiczne górnego głosu mogła być dodana przez adiustatora Wa, ale mogła też zostać omyłkowo pominięta przez Fontanę w KF.
- Podobnie jak w przypadku szesnastki d2, nie ma powodu wątpić w autentyczność łuku przetrzymującego b1, występującego w KF (→Wn) i Wa. Jego brak w Wf może być zwykłym przeoczeniem, można go jednak również tłumaczyć późniejszą poprawką Chopina. Na duże prawdopodobieństwo tej drugiej możliwości wskazują trzy inne uzupełnienia tekstu w tym miejscu – kropka staccato oraz i pedalizacja na początku t. 31.
Z powyższej analizy wyciągamy następujące wnioski praktyczne, dające podstawy do zredagowania tekstu głównego:
- dla górnej nuty przyjmujemy notację Wf, która może być wynikiem korekty Chopina. Wszystkie trzy wersje pretendujące do miana autentycznych – KF, Wf i Wa – są zresztą niemal równoważne, jeśli chodzi o efekt brzmieniowy;
- w znacznie istotniejszej kwestii przetrzymania lub powtórzenia nuty b1 decydujemy się również na wersję Wf, najprawdopodobniej zaakceptowaną, a może nawet wprowadzoną przez Chopina podczas korygowania tego wydania. Ze względu jednak na brak zupełnej pewności co do ostatecznej intencji kompozytora proponujemy alternatywne rozwiązanie wariantowe z łukiem w nawiasie.
Porównaj to miejsce w źródłach »
kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach
zagadnienia: Adiustacje Wa, Adiustacje Wn, Autentyczne korekty Wf, Niedokładności KF
notacja: Rytm