mUltimate Chopin

op. 11, Koncert e-moll, cz. II

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Autentyczne zmiany i warianty po publikacji

t. 49

Utwór: op. 11, Koncert e-moll, cz. II

14 nut w Wf (→Wn,Wa)

!!!   miniat: ostatnia ósemka, tylko górna 5-linia, bez palcowań i rall.                            EZTU (razem z 14 w nawiasie)

Możliwy 16-nutowy wariant w WfH

tr = EZnieU1;                red = EZnieU2
..

Końcówka tego taktu została w WfH opatrzona dwoma ukośnymi krzyżami, jakimi Chopin często oznaczał miejsca omawiane na lekcjach, zapewne problematyczne. Ponadto między ais1 a dis2 znajduje się niejasny wpis, który można odczytać jako niedokładnie umieszczony  odnoszący się do ais1 (patrz sąsiednia uwaga) lub dwie dodatkowe nuty, tworzące z pozostałymi trzydziestodwójkami rozbudowaną, wariantową wersję końcowej figury ornamentalnej.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych , Autentyczne zmiany i warianty po publikacji , Dopiski WfH

t. 57

Utwór: op. 11, Koncert e-moll, cz. II

Bez ozdobnika w Wf (→Wn,Wa)

!!!   miniat: nic.                EZnieU (kreska taktowa)

Arpeggio z przednutką w WfH

EZnieU1

Wariantowa propozycja redakcji

EZTU
..

Arpeggio z przednutką, dopisane w WfH, jest ornamentem bardzo charakterystycznym dla Chopina – por. np. Koncert f op. 21, cz. II, t. 75 lub t. 17 i 85.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych , Autentyczne zmiany i warianty po publikacji , Dopiski WfH

t. 58-59

Utwór: op. 11, Koncert e-moll, cz. II

Biegnik do cis3 w Wf (→Wn,Wa)

!!!   miniat: 

Biegnik do cis4 w WfH
..

Zapis wpisanego w WfH wariantu przedłużającego biegnik, tak by kończył się na początku t. 59 półnutą cis4, nie precyzuje liczby ani wysokości nut w rozwinięciu biegnika. Interpretujemy to jako sygnał, że należy użyć wzorca z wydrukowanej jego części. Tego typu przedłużenia figuracji spotykamy w wielu innych utworach Chopina – por. np. Walc As op. 42, t. 243-244. Zdaniem redakcji gwarantuje to praktycznie autentyczność tego wpisu.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych , Autentyczne zmiany i warianty po publikacji , Dopiski WfH

t. 59

Utwór: op. 11, Koncert e-moll, cz. II

Łuk (tenuto?) w Wf

!!!   miniat: dwie półnuty na górnej pięciolinii, bez dynamiki (z rozplanowaniem odpowiednim dla wariantu 22).        EZTU

Bez łuku w Wn

Łuk przetrzymujący cis3 w Wa

Pasaż wpisany do WfS, możliwe odczytanie

EZnieU1

Powtarzane cis3 w WfH, odczyt dosłowny
..

Znaczenie łuku pomiędzy nutami cis3 nie jest jasne, zwłaszcza w Wf, w którym łuk nie dochodzi do ósemki. Być może Chopin miał więc na myśli łuk-tenuto, nie można też wykluczyć jakiegoś innego nieporozumienia w odczytaniu notacji Chopinowskiej. W tekście głównym łuk pomijamy, gdyż narzucająca się interpretacja znaku jako łuku przetrzymującego jest zdaniem redakcji błędna.

Wypełniający 5 ósemek pasaż został w WfS dopisany na marginesie obok linijki zawierającej t. 59-62, bez wskazania miejsca, w którym należy go wstawić do drukowanego tekstu. Zdaniem redakcji są dwa takie miejsca – 1. połowa t. 59 (jako pasaż A-dur) lub 5 ostatnich ósemek t. 61 (jako pasaż a-moll). To drugie miejsce wydaje się bardziej prawdopodobne ze względu na zbliżony w charakterze pasaż wpisany w tym takcie w WfH, toteż jako tekst WfS przyjmujemy wariant umiejscowiony w t. 61.

Dosłownie odczytany wariant WfH wyklucza równoczesne zastosowanie omówionej wyżej interpretacji pasażu WfS. Inna interpretacja wpisu WfH – patrz uwaga w dalszej części tego taktu.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych , Dopiski WfS , Autentyczne zmiany i warianty po publikacji , Dopiski WfH

t. 59

Utwór: op. 11, Koncert e-moll, cz. II

Bez dodatkowych nut w Wf (→Wn,Wa)

3 nuty w WfD

4 nuty w WfH, możliwa interpretacja
..

Odczytanie szkicowego wpisu w WfD jest w znacznym stopniu hipotetyczne – zapisane są tylko 3 główki nutowe na liniach dodanych, bez laseczek ani wiązań. Nie wiadomo więc, w jakim rytmie należy je wykonać, a wątpliwości budzi także ich wysokość, gdyż tylko środkowa z nich jest wyraźnie zapisanym cis3. Przedstawiamy najbardziej prawdopodobne odczytanie, oparte na następujących przesłankach:

  • szkicowość zapisu sugeruje figurę łatwą do zapamiętania, oczywistą, np. powtarzane nuty;
  • gdyby wpisujący te nuty miał na myśli wykonanie ich jeszcze przed końcem pasażu l.r., mógł z łatwością wpisać je w odpowiednim miejscu (wcześniej). Trudno było natomiast zmieścić je jeszcze przed cis3 na 4. mierze taktu, ale już po półnucie l.r. Przemawia to za umiejscowieniem proponowanym przez redakcję;
  • wariant najprawdopodobniej realizujący podobną ideę, zapisany ósemkami, znajduje się w WfH.

Zdaniem redakcji, takiego umiejscowienia powtarzanych cis3 – bezpośrednio przed kończącą takt triolą – nie wyklucza także pisownia WfH, co proponujemy jako alternatywne odczytanie tego źródła. Żadnego z wariantów opisanych w tej uwadze nie można oczywiście łączyć z dosłownym odczytaniem wpisu WfH, przypadającym na 1. połowę taktu.

kategoria redakcyjna: Interpretacje merytoryczne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Naniesienia w egzemplarzach lekcyjnych , Dopiski WfD , Autentyczne zmiany i warianty po publikacji , Dopiski WfH