mUltimate Chopin

op. 21, Koncert f-moll, cz. III

Tekst Porównanie Uwagi Źródła Opis

Zagadnienia : Niedokładności A

t. 4-28

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

 w t. 12 w A (→Wn→Wf)

!!!   miniat: t. 4 i 12, tylko dolna 5-linia, z numerami taktów.          Tu pusta klisza 

  w t. 12 w Wa

 w t . 12 

Pedalizacja w t. 4, 12 i 28 proponowana przez redakcję

TGTU = 4 i 28 [ ] + 12 []
..

Brak pedalizacji w t. 4 i 28 wydaje się być niedokładnością pisowni. W dwóch pierwszych taktach Chopin w charakterystyczny sposób różnicuje wykonanie – z pedałem lub bez – w zależności od tego, czy ćwierćnuty tworzące rozłożony akord można zatrzymać ręką, czy nie. Możliwe, że użycie takiej samej pedalizacji dwa takty później uważał za oczywiste (por. sąsiednią uwagę). W repryzie (t. 325-336) odpowiednie takty pojawiają się dwukrotnie (t. 328 i 336), oba razy z pedalizacją. Znak  znajduje się także w t. 12, co potwierdza, że wykonanie tych taktów bez pedału nie było zamiarem Chopina. W tekście głównym proponujemy więc uzupełnienie zarówno znaku  w t. 12, jak i obu znaków w t. 4 i 28.

kategoria redakcyjna: Adiustacje redakcyjne

zagadnienia: Adiustacje Wa , Autentyczne korekty Wn , Niedokładności A

t. 4-28

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

Bez łuków w A

!!!   miniat: t. 4 x 2, z odstępem, tylko dolna 5-linia, bez pedału, z numerami taktów (4 i 12).                    Tu pusta klisza 

Łuki w t. 12 i 28 w Wn1 (→Wf)

12 na 3 ćwierćnuty, 28 TGTU

3 łuki w Wa

4, 28 = TGTU; 12 od 1, jak war_22

3 łuki w Wn2

TGTU
..

W t. 4, 12 i 28 w A nie ma łuków w partii l.r. Są to te same takty, w których brakuje znaków pedalizacji. Być może pisząc czwarty, ostatni takt akompaniamentu opartego na naprzemiennym wykorzystaniu dwóch schematów, Chopin był już myślami przy następnym takcie, zbudowanym inaczej. W Wn1 (→Wf) dodano łuki w t. 12 i 28, w obu wypadkach powtarzając łuk użyty dwa takty wcześniej (w szczególności w t. 12 powtórzono błędny łuk z t. 10). Wskazuje to, zdaniem redakcji, raczej na działanie adiustatora. W Wa i Wn2 uzupełniono także łuk w t. 4, a w Wn2 poprawiono ponadto łuk w t. 12. Tę ostatnią wersję podajemy w tekście głównym, gdyż brak łuków w omawianych taktach uważamy za niewątpliwą niedokładność notacji.

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wa , Adiustacje Wn , Niedokładności A

t. 11

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

Seksta w A i Wn2

!!!   miniat: ozdobnik i 1. ósemka, tylko górna 5-linia, bez górnego łuku.                     Tu pojednycza przekreślona przednutka as1-f2 z łuczkiem dołem (jak było w wariancie na starym TGTU), umieszczona pomiędzy tymi dwiema (EZnieU)

f2 w Wn1

Tylko górna nuta z przednutki w war_11, bez łuczka

as1-f2 w Wf (→Wa)

TGTU
..

Przednutka as1-f2 zapisana jest w A niedokładnie – brak odcinka laseczki łączącego obie nuty seksty. To najprawdopodobniej spowodowało pominięcie w Wn1 dolnej nuty, as1. Błąd ten skorygował Chopin w Wf (→Wa) w sposób analogiczny do t. 27, co przyjmujemy do tekstu głównego. Wersję A można uważać za równorzędny wariant, gdyż mimo że jest ona wcześniejsza, nie była nigdy bezpośrednio zastąpiona przez Chopina.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Błędy Wn , Autentyczne korekty Wf , Niedokładności A

t. 78-79

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

 i  w A

!!!   miniat: t. 78 i kwarta 79 (z przednutkami przed), tylko górna 5-linia, oznaczenia dyn. wyżej niż na kliszy.          TGTU

> i  w Wn1 i Wa

> (krótki akcent) 78 i  79 (bliżej półnuty niż p w TGTU)

 i  w Wf

jak war. 22, tylko bez akcentu

 i  w Wn2

widełki EZnieU2

Alternatywna propozycja redakcji – 

f i akcent długi w t. 78 i nic 79
..

W tekście głównym podajemy niebudzące wątpliwości źródłowych ani muzycznych oznaczenia dynamiczne A. Oznaczenia Wn1 (→Wf →Wa) – dwa kolejne znaki  – są w tym kontekście na tyle nielogiczne, że nasuwa to podejrzenie błędu. W istocie, biorąc pod uwagę, że  w t. 79 jest w A mało czytelne, wydaje się bardzo prawdopodobne, że  w tym miejscu to skutek mylnego odczytania A (kształt znaku w A jest jednym z licznych dowodów na rosnący w miarę pisania A pośpiech Chopina). Z kolei  dodane na początku t. 78 można interpretować jako próbę naprawienia błędu z t. 79 – zamiarem Chopina mogło być przeniesienie  do t. 78, gdzie nie kolidowałoby tak jaskrawie z jego pierwotną, a być może jedyną koncepcją dynamiczną, zapisaną w A. Byłby to przykład niedokończonej korekty, w której dodano nowy znak, nie usuwając starego. Wersję tę, jako być może zamierzoną przez Chopina, podajemy jako propozycję alternatywną.
Znak widoczny w A na poczatku t. 78 uważamy – tak jak w t. 70 – za akcent długi. W tym wypadku odtworzono go w Wn1 jako krótki, a w Wn2 jako krótkie . Nie jest jasne, jak wytłumaczyć obecność tego znaku w Wa, wobec jego braku w Wf. Najprawdopodobniej akcent przeoczono w Wf, a dodano w Wa przez analogię do t. 70 – widełki są tam wprawdzie dłuższe, ale do skrócenia mógł skłonić adiustatora brak nuty na 3. mierze taktu. Mocnym argumentem za takim wyjaśnieniem jest idąca w przeciwnym kierunku adiustacja Wa w t. 70 – dodano tam  zaczerpnięte stąd.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach; Poprawki i zmiany

zagadnienia: Błędy Wf , Błędy Wn , Adiustacje Wn , Autentyczne korekty Wn , Niedokładności A , Połowiczne korekty

t. 105

Utwór: op. 21, Koncert f-moll, cz. III

Akcent długi w A

!!!   miniat: nic.                  EZTU, 

Krótki akcent w Wn (→Wf→Wa)

EZnieU
..

Nie jest pewne, jaki rodzaj akcentu Chopin miał tu na myśli – znak jest wyraźnie krótszy od następnego akcentu i kilku innych, ale różnica w stosunku do tych w t. 99 i 102 jest bardzo niewielka. Biorąc pod uwagę synkopowy charakter tej półnuty oraz to, że wszystkie okoliczne akcenty długie dotyczą półnut lub motywów o długości półnuty, uznajemy go za długi.

kategoria redakcyjna: Niejasności graficzne; Różnice w źródłach

zagadnienia: Akcenty długie , Niedokładności A