Tekst główny
Tekst główny
A - Autograf
Wf - Wydanie francuskie
Wf1 - Pierwsze wydanie francuskie
Wf2 - Poprawiony nakład Wf1
WfD - Egzemplarz Dubois
WfJ - Egzemplarz Jędrzejewiczowej
WfS - Egzemplarz Stirling
Wn - Wydanie niemieckie
Wn1 - Pierwsze wydanie niemieckie
Wn2 - Drugie wydanie niemieckie
Wn3 - Trzecie wydanie niemieckie
Wn4 - Czwarte wydanie niemieckie
Wa - Wydanie angielskie
Wa3 - Poprawiony nakład [Wa2]
Wa4 - Zmieniony nakład Wa3
porównaj
  t. 52

Bez przenośnika oktawowego w A (→WfWa3)

!!!    miniat:  2. ostatnie ósemki 52 i pierwsz 53, obie pięciolinie.        Tu TGTU

Oktawę wyżej w Wn i Wa4

!!!      tr= w pr.r. przenośnik zaczęty wcześniej (od 6. ósemki t. 53), w l.r. przenośnik nad dwoma ostatnimi akordami;     red=pr.r. jak transkrypcja, lr.r. ostatnie dwa akordy w kluczu wiolinowym (z koniecznymi zmianami - przesunięcie akordu, dodany klucz basowy, częściowo zrobione w corelu)

Ostatni akord w t. 52 i pierwszy w t. 53 podajemy w tekście głównym według A (→WfWa3). Autentyczność tej wersji nie ulega kwestii, nie może też być mowy o ewentualnej pomyłce, gdyż gdyby Chopin chciał poprowadzić pochód akordów dalej w górę, ostatnie dwa w partii l.r. zapisałby po prostu w kluczu wiolinowym (przeniesienia oktawowego w górę w kluczu basowym w ogóle się w muzyce fortepianowej nie stosuje). Wersja Wn (powtórzona w Wa4 na podstawie Wn3) pojawiła się w formie poprawki już po wydrukowaniu pierwszej wersji Wn1 (widać ślady zmian w druku). Przeciwko ewentualnemu wpływowi Chopina na kształt Wn1 przemawia szereg poważnych argumentów (patrz charakterystyka Wn1), a zmiana, zwłaszcza w pr.r., mogła się wydać uzasadniona adiustatorowi (pominięte lub błędnie oznaczone przenośniki oktawowe należą do typowych błędów sztycharzy, kopistów i samych kompozytorów). Mimo to kwestia autentyczności wersji Wn nie może być uznana za ostatecznie rozstrzygniętą, gdyż wydaje się ona pod pewnymi względami korzystna:

  • kontynuacja postępu arpeggiów w górę jest wygodniejsza pianistycznie niż powrót do niższej pozycji;
  • zmianę można połączyć z wprowadzoną w Wf niewątpliwie autentyczną zmianą koncepcji dynamicznej zakończenia Etiudy. W wersji A omawiany pochód akordów kontynuuje wygaszanie muzyki realizowane od t. 50, na co wskazuje sotto voce i rysunek melodii z najwyższą nutą na 5. ósemce taktu, a efektowne zakończenie tworzą dopiero dwa końcowe skoki w t. 53-54. Zmiana dynamiki t. 52 na  rozszerza strefę błyskotliwego zakończenia, co mogło następnie skłonić Chopina do zmiany kształtu tego pochodu.

Oczywiście powyższe spostrzeżenia nie mogą same przesądzić o kwestii autentyczności wersji Wn. Nie dają też odpowiedzi na pytanie, dlaczego Chopin – gdyby to on stał za tą zmianą – nie wprowadził jej w Wf, np. w Wf2, w którym w tej Etiudzie dokonano kilku uzupełnień, m.in. w poprzednim takcie.

Porównaj to miejsce w źródłach »

kategoria redakcyjna: Różnice w źródłach

zagadnienia: Adiustacje Wn, Autentyczne korekty Wn

notacja: Wysokość

Przejdź do tekstu nutowego

.